Prof. Dr. Kadir Saltalı’dan Ceyhan’ın Geleceği İçin ‘CEYKAP’ Önerisi

Ceyhan Nehri ve havzanın, başta musilaj olmak üzere birçok tehditle yüzleşmemesi ve geleceğinin korunmasının ancak bu şekilde sağlanacağını dile getiren Prof. Dr. Saltalı, “Ceyhan Nehri ve havzası, küresel ısınma ve iklim değişikliğinin etkisinin gelecek yıllarda en fazla hissedileceği havzalardan birisidir” açıklamasını yaptı.    Ceyhan Nehri Akademik kariyerine ve hayvancılık başta olmak üzere birçok özel çalışma ve rapora imza atan KSÜ Rektör Yardımcısı Prof. Dr. Kadir Saltalı’nın, Ceyhan Nehrinin Elbistan’dan doğarak döküldüğü Akdeniz’e kadar birçok coğrafyanın can damarı olduğunu hatırlattı. Ceyhan Havzası’nın, ülkemizde nadir görülen iklim çeşitliliğine ve mikroklima özelliklerine sahip olduğunun altını çizen Prof. Dr. Saltalı, bu potansiyelin korunması için atılacak adımları sıraladı.   Ceyhan Nehri ve havzası için bütünleşik projeye ihtiyaç duyulduğuna vurgu yapan Prof. Dr. Saltalı, “Ülkemizde bölgesel düzeyde GAP, DAP, DOKAP ve KOP projeleri yürütülmektedir. Bu projelerin genel olarak amaçları; bölgedeki kaynaklarının etkin kullanımını sağlayarak kırsal alandaki üretimi ve istihdamı artırmak, bölgede ve kırsal kalkınma için araştırma, planlama, programlama, projelendirme, izleme, değerlendirme ve koordinasyon hizmetlerini yerine getirmektir.   Havzada farklı kurumlar tarafından bireysel projeler yürütülmektedir. Ceyhan havzasında Kuraklık Yönetim Planı, Kirlilik Önleme Eylem Planı, Taşkın Önleme Eylem Planı, Kahramanmaraş’ta Islah OSB gibi bölgeye özgü birçok farklı çalışmaların ve projelerin yürütüldüğü görülmektedir. Kahramanmaraş Ceyhan Havzasının doğal kaynakları, ekolojisi, farklı iklim ve mikroklima özellikleri nedeniyle bütünleşik olarak Ceyhan Havzası Kırsal Kalkınma Projesi’ne (CEYKAP) ihtiyaç vardır. Kaynağını ilimizden alan Ceyhan nehir havzasında böyle bir proje özellikle Kahramanmaraş’ın kırsal kalkınması bağlamında büyük katkılar sağlayacaktır.” dedi.   Ceyhan Havzası ve nehir üzerinde kurulu barajlardaki musilaj tehlikesine dikkati çeken KSÜ Rektör Yardımcısı Prof. Dr. Kadir Saltalı şöyle devam etti: “Entegre kırsal kalkınma olmadan ileriki yıllarda daha fazlası ve musilaj ile karsılaşacağız. Ceyhan Nehri üzerinde tüm barajlar da benzer risk taşımaktadır. Adatepe Barajı ile Afşin-Elbistan Ovaları sulamaya açılacak. Ancak bölgede arazi kullanım planları henüz yapılmamıştır. Benzer durum Kılavuzlu Barajından kaynağını alan ve Kahramanmaraş, Türkoğlu, Nurdağı, Islahiye ve Amik Ovasına kadar sulama projeleri için de geçerlidir.   Elbistan’da kurulacak 60 büyükbaşlık besi OSB’den çıkacak sıvı atıkların Ceyhan Nehrinde kirlilik baskısı oluşturmadan yerinde katma değeri yüksek hammaddesine dönüştürülmesi önem arz etmektedir. Elbistan’da gübre Afşin- Elbistan Termik Santralinde linyit katmanının üst tabalarında bulunan ve kalorisi düşük olduğu için kazılan ve tekrar dolguda kullanılan milyonlarca ton gidya ve leonarditin organik gübre olarak zenginleştirilmesi ve tarım sektörünün hizmetine sunulması bölge tarımı ve kalkınması için önemlidir.   Bölgede öne çıkan ve kendini ispat etmiş Göksun elması, Andırın Çiğşar kirazı, Pazarcık peygamber üzümü, kabarcık ve mahrabaşı üzümü, Şahinkaya ayvası, Afşin Koçovası sarımsağı, Abbas inciri gibi onlarca ürünün sürdürülebilirliği için bütünleşik projelere ihtiyaç vardır. Dondurma şehrinde kırsal bölgelerde küçükbaş hayvan yetiştirilecek alanların planlanması ve geliştirilmesi önem arz etmektedir. Bölgenin bal üretiminde öne çıkabilmesi için Çukurova’da bal arısı kışlık bölgesi ve aşamalı yükselen bal ormanlarına ihtiyaç vardır. Bu bedenle bölgede öncelikle arazi kullanım planlamasına ihtiyaç var. Böyle bir planlama ile yem bitkilerinin, baklagillerin, tahıl grubu bitkilerin, endüstri bitkilerinin ve meyvecilik alanlarının planlamasının yapılmasına ihtiyaç vardır. Çözüm ise, Ceyhan Havzası Kırsal Kalkınma Planı (CEYKAP) hayata geçirilmesindedir.”